ÖZGEÇMİŞ
1957 yılında Ankara’da doğdu. İlk, orta ve lise
öğrenimimi Ankara'da tamamladı. ODTÜ Sosyal Bilimler Bölümü(Sosyoloji)’nden 1981
de, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesinden 1982 de mezun oldu. 1983 yılında
Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Hadis Anabilim Dalı'nda araştırma
görevlisi olarak göreve başladı. 1990 yılında doktorasını tamamladı. 1993
yılında doçentlik, 2000 yılında profesörlük kadrosuna atandı. 1987-88
yıllarında Suudi Arabistan'ın Melik Suud Üniversitesinde araştırmacı olarak
bulundu. 1999-2000 öğretim yılında Kırgizistan'ın Oş Üniversitesine bağlı
İlahiyat Fakültesinde öğretim üyesi olarak görev yaptı. "İmam Ebu
Hanife'nin Hadis Anlayışı ve Hanefi Mezhebinin Hadis Metodu" konulu
doktora tezi Diyanet İşleri Başkanlığınca yayınlandı. Alanıyla ilgili yirmiyi
aşkın bilimsel, yetmişi aşkın popüler makale, ulusal ve uluslararası sempozyumlara
sunulan bildiriler hazırladı.
YAYINLAR
ULUSLARARASI HAKEMLİ DERGİLERDE YAYINLANAN MAKALELER
·
“İslamda Üybülö Müçölörünün Biribirine
Bolgon Mildeti Cana Coopkerçilikteri” (İslamda Aile Bireylerinin Birbirlerine
Karşı Görev ve Sorumlulukları), Oş Devlet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi
Dergisi, c:1, sayı: 1, s. 20-31, Oş 2000.
ULUSLARARASI BİLİMSEL TOPLANTILARDA SUNULAN VE BİLDİRİ KİTABINDA BASILAN BİLDİRİLER
·
“Türkistan Türklerinin İslam Kültürüne Katkıları ve Fergana Bölgesi ve
Civarında Yetişen Bazı Alimler” (Kırgızistan- Oş devlet Üniversitesi tarafından
21-23 Ekim 1999 tarihinde Oş’da düzenlenen “Türk Elderinin Düynölük
Sivilizasyada Algan Ordu Cana Rolu/ “Türk Halklarının Dünya Medeniyetindeki
Yeri ve Rolü” konulu Uluslararası Sempozyum)
·
“Az. Muhammed Cana Tınçtık” (Hz. Muhammed ve Barış), (Kutlu doğum Haftası
Münasebetiyle Oş Devlet Üniversitesi İlahiyat Fakültesince düzenlenen
sempozyumda sunulan tebliğ), İslam Cana Tınçtık, Oş Memlekettik Üniversitesi-
Türkiye Diyanet Fondu, Oş 2000, s.35-44.
·
“İslamda Urp-Adattın Manilülüğü” (İslamda Örf ve Adetin Değeri), Tüştük
Kırgızistandın Tarihi Madaniyatı Cana Ekonomikasi (Sempozyum bildirileri) 19-20
Mayıs 2000, Oş, s. 221-225.
·
“Tuura Din Düşünüğünün Kalıptanışında Bilimdin Rolü” (Sağlıklı Din
Anlayışının Oluşumunda Bilimin Rolü), (Sempozyum bildirisi) Oş Teknik
Üniversitesi, Oş 2000.
·
"İnsanî Değerler Açısından Hz.Muhammed'I Doğru Anlamanın Önemi"
s.239-246, Yeni Biir Geleceğe Açılırken İnsan ve Din, Adana-2002.
·
"Hac Aylarında Umre", Türkiyede Hac Organizasyonu Sempozyumu,
7-9 Temmuz 2006, s. 239-248, Ankara 2007.
ULUSAL HAKEMLİ DERGİLERDE YAYINLANAN MAKALELER
·
“Fazlurrahman’ın
Sünnet Anlayışı ve ‘Yaşayan Sünnet’ Kavramı Üzerine”, İslami Araştırmalar,
cilt:4, sayı:4, s. 285-294, Ankara 1990.
·
“Cerh ve Ta’dilde Mezhep Taassubunun rolü
ve İmam Ebu Hanife örneği”, Bizim Dergah, sayı: 60, s. 11-15, Ankara 1993.
·
“Seçmeci ve Eleştirel Yaklaşım veya Hz.
Peygamber’i (s.a.v.) Anlamak”, İslami
Araştırmalar,cilt:10, sayı: 1,2,3, s. 42-58, Ankara 1997.
·
“Hanefi Usulcülere Göre Hz. Peygamber’in
Fiilleri” .Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, cilt: XXXVIII, s.
191-199, Ankara 1998.
·
“Hz. Peygamber’in Dilinden Konuşturulan
Tarih: Yere Batırılacak Ordu Rivayeti”,
İslamiyât, cilt: 1, sayı: 2, s. 38-51, Ankara 1998.
·
“İslam Kültüründe Kırk Hadis Geleneği ve
Şeyh Hâmid-i Velî’nin Hadîs-i Erbaîn Şerhi”, Ankara Üniversitesi İlahiyat
Fakültesi Dergisi, cilt:XXXIX, s. 137-146, Ankara 1999
·
“Bir Tasavvuf Şairi Ahmedî’nin Hadis
Kültürü”, İslamiyât, cilt: 2, sayı: 3, s. 197-207, Ankara 1999.
·
“Hadislere Göre Kadının Örtünmesi”,
İslâmiyât, cilt: 4, sayı 2, s. 53-68, Ankara 2001.
·
“Muammer el-Kazzâfî ve Yeşil Kitabı”,
İslâmiyât, cilt: 5, sayı: 2, s. 159-164, Ankara 2002.
·
"Ebu Hanife ve Hadis", İslami
Araştırmalar, c.15, sayı: 1-2, s. 75-81, Ankara 2002.
·
“İslam’da Din Özgürlüğü ve İlk Uygulamalar”, İslami
Araştırmalar Dergisi c:18, sayı:3, s. 275-293,
Ankara 2005.
·
“Şehirlerin Faziletiyle
İlgili Uydurma Hadisler ve ‘Hayru'l-Buldan’ Risalesi”, Ankara Üniversitesi
İlahiyat Fakültesi Dergisi, cilt: XLI, s. 67-90, Ankara-2000.
·
“Hz. Muhammed (s.a.v.) ve
Tıp”, Diyanet İlmî Dergi, (Hz. Muhammed özel sayısı) s.181-190, Ankara-2000.
·
“Kur’an’da Aile Kurumu”,
Diyanet İlmî Dergi, c.40, sayı: 2, s. 7-20, Ankara-2004.
·
"Geleneksel Hadis
Yorumunda Şarihin Hadisin Anlaşılmasına Katkısı", İslamiyat, c. 10, sayı:
3, s. 89-112, Ankara-2007.
__ "Bir Değişim Risalesi: Tasâdüfü'ş-Şer'ı ve'z-Zeman…", Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 60:1, (2019), 133-183.
_
ULUSAL BİLİMSEL TOPLANTILARDA SUNULAN VE BİLDİRİ KİTABINDA BASILAN BİLDİRİLER
·
“Cafer es-Sadık- Ebu Hanife Münasebeti
Çerçevesinde Özlenen İslami Birlik” Kardeşlik Günleri Sempozyumu, Ankara 1992 (İlim ve Sanat, sayı: 35-36, s.
87-94, İstanbul 1993)
·
“Hadisleri Değerlendirmede Akılcı
Yaklaşım”, Hadis’in Dünü, Bugünü ve Geleceği Sempozyumu (14-15 Ekim 1993), s.
137-161, Samsun 1994.
·
“Ahmed Hamdi Akseki’nin ‘Peygamberimizin
Vecîzeleri’ Kitabındaki Mesajı”, Ahmed Hamdi Akseki Sempozyumu 4-6 Kasım,
Antalya 1994.
·
“İslamda İşçi-İşveren İlişkileri”, İslamda İnsan Modeli ve Hz.
Peygamber Örneği, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara 1995, s. 243-249
·
“İslam Kültürünün Sürekliliğini Sağlamada
Hadis ve Sünnetin Rolü”, İslam’ın Anlaşılmasında Sünnetin Yeri ve Değeri, Kutlu
doğum Sempozyumu -2001, Ankara 2003, s. 25-31.
·
“Ebû Hanife’nin Hadis-Sünnet Anlayışı”,
İmam-ı Âzam Ebû Hanife ve Düşünce Sistemi, (Sempozyum Kitabı), Cilt, 2, s.
275-284, Bursa 2005.
·
“İslam Düşüncesinde Ailenin Dînî
Temelleri”, Küreselleşen Dünyada Aile
Sempozyumu, s. 116-123, (Balıkesir-2009), Ankara 2010.
·
“Kendi Dilinden Hz.Peygamber(s.a.s.),
Kutlu Doğum Sempozyumu,(Muğla-2010).
· “Kur'an ve Sünnet Açısından Kutsiyet, Velayet ve Keramet", İslam Düşünce ve Geleneğinde Kutsiyet, Velayet, Keramet, s. 19-48, KURAMER Yayınları, İstanbul 2017.
DİĞER YAYINLAR (Kitaplar, Kitap Bölümleri, Ansiklopedi ve Sözlük Maddeleri)
·
Ebu Hanife’nin Hadis Anlayışı ve Hanefi Mezhebinin Hadis
Metodu,
Diyanet İşleri Başkanlığı yay., Ankara 1994, 2000, 2010.
·
Hadis 10-11-12 (İmam Hatip Liseleri
İçin Ders Kitabı), Prof. Dr. Talat Koçyiğit ve Prof. Dr. Mücteba Uğur ile
birlikte, Milli eğitim Bakanlığı Yayınları, Ankara 1985- 1997.
·
Hadis (İmam Hatip Liseleri
için ders kitabı), Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları , 3. Baskı, Ankara 2006.
·
Veda Hutbesi ve Aktüel Değeri (Doç. Dr. Ethem
Cebecioğlu, Doç. Dr. İbrahim Sarıçam, Dr. Mustafa Aşkar ile birlikte) yeni
Çizgi Yayınları, Ankara 1999.
· Kırk Hadis Kırk Yorum, Diyanet
İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara 2011, 2012.
·
“Sünnet” (İslam’a Giriş kitabı içinde) DİB yay., Ankara 2006.
· "Ebu Nuaym el-Isfâhânî, Hayatı ve İlmî Şahsiyeti", Sahâbeden
Günümüze Allah
Dostları, Şûle Yayınları, cilt: 1, s.29-42, İstanbul-1995.
·
"Hac İbadeti", Kürsüden Öğütler kitabı içinde, s.
187-195, Ankara 2006.
·
“Hac İbadeti, Fazileti ve Hikmetleri”, Hac İrşat Görevlilerine
Örnek Metinler kitabı içinde, s. 24-33, Ankara 2010.
·
“Hz. Peygamberi Örnek Almanın Mahiyeti”, Hac İrşat Görevlilerine
Örnek Metinler kitabı içinde, 89-98,
Ankara 2010.
· "İlk Muhatabının Dilinden Kur'an", Diyanet Aylık Dergi, sayı: 232, Ankara 2010.
·
“Diyanet Aylık Dergi”de “Bir Hadis Bir Yorum” adı altında
yayınlanan yazılar. 2005-2011 ( 71
adet)
·
Kur’an ve Hadis İlimleri, İlitam/Ankuzem, Ankara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Yay., 2006
(Hadis Bölümü editörlüğü)
·
Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi için hazırlanan 18 madde.
·
İslamiyet-Hristiyanlık Kavramları Sözlüğü I-II, Ankara Üniversitesi Yayınevi, Ankara-2013. (İslamiyetle ilgili 33 madde)
· Kırk Hadiste Anne Baba, TDV Yayınları, Ankara 2016.
· “Müslüman Kimliğimiz Ne İfade Ediyor?", s. 55-69, Hz. Peygamber ve Güven Toplumu, DİB Yayınları, Ankara 2017.
__ " Sünnet ve Şiddet", Şiddet Karşısında İslam, 249-288, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 3. baskı, Ankara 2019.
ÇEVİRİLER
·
“İspanya Arapları ve İslam, Doğu Araplarıyla Mukayeseli Olarak
İspanya Araplarının İslam'ın Tekâmülündeki Yeri” (Ignaz Goldziher’in aslı
Macarca olan makelesinin İngilizce tercümesinden çeviri, Gesammelte Schriften,
I/ 370- 423, Hildesheim 1967), İslamî Araştırmalar, sayı: 1, s. 80-99,sayı: 2,
s.48-62, Ankara 1986.
·
“Periyodik Reform: Müceddid Hadisi Hakkında Bir İnceleme” (Ella
Landau- Tasseron’un “The Cyclical Reform: A Study of Mucaddid Tradition”,
Studia Islamica, LXX, s. 79-117, Paris 1989 isimli İngilizce makalenin
çevirisi), İslami Araştırmalar, cilt: 6, sayı: 4, s.261-278, Ankara 1993.
·
“Şafii İslam Hukukunun Baş Mimarı mıydı? (Wael B. Hallaq, “Was
Al-Shafi’i The Master Architect of Islamic Jurupridence”, Intenational Journal
of Middle East Studies, 1993, s. 587-605, makalenin çevirisi), Sünni
Paradigmanın Oluşumunda Şafii’nin Rolü kitabı içinde, Kitâbiyât, Ankara
2000, s. 49-72.
·
“Osmanlı Hanedânı’nın Manevi Çöküşü” (Gotthard Jaschke, “The Moral
Decline of the Ottoman Dynasty”, Die Welt des Islams, N.S. Vol. IV, Nr.
1,Leiden 1995, makalenin çevirisi),İslâmiyât, c:2 sayı: 4, s. 181-184, Ankara 1999.
MÜZAKERELER
·
"Sünnetin Dindeki Yeri" konulu uluslar arası sempozyumda
Prof. Dr. i. Lütfi Çakan'ın tebliğinin müzakeresi, s.257-259, İstanbul 1997.
·
Engelliler sempozyumunda, Doç.Dr.Bünyamin Erul'un tebliğinin
müzakeresi. (DİB)
·
"İnsan Onuru, İslam ve Hristiyanlıktaki Temelleri" konulu
çalıştayda (3-4 Ekim 2005), Prof.Dr. Richard Heinzmann'ın bildirisinin
müzakeresi, s. 204-206, Ankara 2006.
·
Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesinde düzenlenen Sünnet
sempozyumunda Prof. Dr. Selahattin Polat'ın tebliğinin müzakeresi. Konya 2007.
PROJELER
·
Türkiye Diyanet Vakfı tarafından üstlenilen “Konulu Hadis Projesi”
kapsamında “Üst Kurul Üyesi”. Proje sonunda hazırlanan Hadislerle İslam
adlı eserde yayınlanan beş makale.